Kleszcze są małymi, pająkopodobnymi owadami, które są znane ze swojej zdolności do przenoszenia chorób na ludzi i zwierzęta. Wiele regionów na całym świecie, zwłaszcza o umiarkowanym i chłodnym klimacie, jest obarczonych ryzykiem wystąpienia kleszczowego zapalenia mózgu (KZM) oraz boreliozy. Dlatego ważne jest, aby znać sposoby obrony przed kleszczami, wiedzieć, jakie choroby przenoszą, jak prawidłowo usunąć kleszcza oraz w jakich miejscach najczęściej występują.

Kleszcze mogą występować w różnych środowiskach, ale istnieją pewne miejsca, gdzie ryzyko zarażenia jest wyższe. Są to szczególnie obszary leśne, parki i tereny rekreacyjne o dużej ilości roślinności. Kleszcze często występują też na łąkach, polach uprawnych i terenach trawiastych. Można je spotkać również w pobliżu rzek, jezior i innych obszarów zbiorników wodnych.

Jak bronić się przed kleszczami?

Unikaj obszarów o wysokim ryzyku. Kleszcze występują głównie w wilgotnych obszarach z dużą ilością roślinności. Jeśli jesteś w takim miejscu, staraj się utrzymywać się z dala od gęstej roślinności i wysokich traw.

Noszenie odpowiedniego ubioru: Ubieraj się w sposób, który utrudni kleszczom dostęp do twojej skóry. Należy nosić długie spodnie i koszulki z długimi rękawami. Wsunięcie spodni do skarpetek oraz noszenie jasnych ubrań ułatwi zauważenie kleszcza.

Używaj repelentów: Stosuj na skórę lub ubrania środki odstraszające kleszcze, które zawierają DEET lub permetrynę. Repelenty należy stosować zgodnie z instrukcjami producenta.

Badaj ciało. Po powrocie z obszaru, gdzie mogłeś/mogłaś być narażony(a) na kleszcze, dokładnie sprawdź ciało w poszukiwaniu kleszczy. Zwróć szczególną uwagę na obszary, takie jak pachwiny, krocze, pachy, owłosioną skórę głowy i okolice linii włosów.

Jak prawidłowo usunąć kleszcza?

Jeśli znajdziesz kleszcza na swoim ciele, ważne jest, aby go jak najszybciej usunąć:

  1. Użyj cienkich, zakończonych szczypiec lub pęsety: Chwyć kleszcza jak najbliżej skóry, unikając przy tym jego ściskania.
  2. Powoli, równomiernie i ostrożnie wykręć kleszcza: Wykonuj powolne, równomierne ruchy, unikając nagłego pociągnięcia. Upewnij się, że całe ciało kleszcza zostało usunięte.
  3. Dezynfekuj miejsce ukąszenia: Po usunięciu kleszcza, dokładnie umyj miejsce ukąszenia mydłem i wodą, a następnie zdezynfekuj je środkiem antyseptycznym.
  4. Obserwuj stan zdrowia: Jeśli masz jakiekolwiek niepokojące objawy po ukąszeniu kleszcza, takie jak rumień wokół miejsca ukąszenia lub gorączka, skonsultuj się z lekarzem.

Choroby przenoszone przez kleszcze

Najbardziej znana choroba przenoszona przez kleszcze to m.in. borelioza- choroba bakteryjna wywołana przez bakterie z rodzaju Borrelia. Objawy mogą obejmować zmęczenie, gorączkę, bóle mięśni i stawów, a w niektórych przypadkach, powikłania neurologiczne oraz problemy z sercem. Charakterystycznym objawem jest rumień wędrujący (wysypka w formie czerwonego kręgu), która następuje po ugryzieniu przez kleszcza.

Znana jest również choroba, taka jak kleszczowe zapalenie mózgu. Jest to wirusowe zakażenie ośrodkowego układu nerwowego, które jest przenoszone przez ukąszenie zainfekowanego kleszcza. W początkowej fazie choroby, która trwa od kilku dni do dwóch tygodni po ukąszeniu, mogą wystąpić ogólne objawy grypopodobne, takie jak gorączka, bóle głowy, zmęczenie, bóle mięśni i stawów. W niektórych przypadkach, po okresie bezobjawowym, pacjenci mogą rozwinąć objawy związane z uszkodzeniem układu nerwowego. Mogą występować: bóle głowy, sztywność karku, nudności, wymioty, światłowstręt, drżenie mięśni, utrata równowagi, zaburzenia snu, dezorientacja, zaburzenia mowy i drgawki.

Co jeśli kleszcz ukąsił?

  1. Zapisz datę ukąszenia: Zanotuj datę ukąszenia kleszcza. To ważne informacje dla lekarza w przypadku pojawienia się późniejszych objawów, które mogą sugerować infekcję.
  2. Obserwuj stan zdrowia: Bacznie obserwuj swoje zdrowie przez kilka tygodni po ukąszeniu. Zwróć uwagę na pojawienie się charakterystycznej wysypki w postaci rumienia wędrującego, gorączki, bólu głowy, bólów mięśni i stawów, a także innych nietypowych objawów.
  3. Skonsultuj się z lekarzem: Jeśli po ukąszeniu kleszcza pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak charakterystyczna wysypka, gorączka, bóle głowy, bóle stawów, zmęczenie lub problemy neurologiczne, skonsultuj się z lekarzem. Podaj mu informacje o ukąszeniu kleszcza oraz obserwowanych objawach.

Ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, jeśli masz jakiekolwiek niepokojące objawy po ukąszeniu. Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc w minimalizowaniu ryzyka powikłań i zapewnić optymalne zdrowie.