Atak paniki to nagła, intensywna fala niepokoju i lęku, która może być przerażająca dla tych, którzy go przeżywają. Osoby doświadczające ataków paniki często odczuwają intensywny lęk i strach, który może pojawić się nagle, bez wyraźnej przyczyny. Ataki te są związane z różnymi objawami zarówno fizycznymi, jak i emocjonalnymi.

Atak paniki może wystąpić nagle i trwać od kilku minut do kilku godzin. Objawy ataku paniki często są podobne do tych występujących w innych zaburzeniach lękowych, ale charakteryzują się nieprzyjemnymi odczuciami i przewagą objawów fizycznych. W trakcie ataku, układ współczulny stymuluje nadnercza do wydzielania znaczącej ilości adrenaliny, co w szybkim tempie może wywołać następujące objawy fizyczne:

  • kołatanie serca;
  • pocenie się;
  • drżenie;
  • brak tchu;
  • uczucie duszenia się;
  • ból lub dyskomfort w klatce piersiowej; 
  • nudności i bóle brzucha;
  • zawroty głowy;
  • mrowienie;
  • dreszcze lub uderzenia gorąca.

W trakcie ataku paniki osoba może również obawiać się, że traci kontrolę nad swoim ciałem lub umysłem. Pojawiają się myśli o charakterze katastroficznym, takie jak przekonanie, że może dojść do zawału, śmierci, utraty przytomności lub utraty zdrowego rozsądku. Często towarzyszy temu odczucie, że jest się obcym wobec samego siebie, a także uczucie, że cała sytuacja jest nierzeczywista (depersonalizacja) oraz trudności w nawiązywaniu kontaktu z otoczeniem.

Objawy intensywnego epizodu lęku mogą manifestować się zarówno w zaburzeniach psychicznych, takich jak zaburzenia lękowe, depresja, psychozy, zaburzenia świadomości oraz uzależnienia, jak i w przypadku różnych schorzeń somatycznych, takich jak astma oskrzelowa, niewydolność serca czy zawał serca, niewydolność wątroby, zaburzenia endokrynologiczne (np. choroby tarczycy, nadnerczy, trzustki), hipoglikemia, nowotwory mózgu oraz stwardnienie rozsiane.

W przypadku pierwszego wystąpienia ataku paniki, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem lub nawet wezwanie pomocy medycznej, aby wyeliminować możliwość występowania objawów wynikających z problemów somatycznych.

Jak pomóc osobie z atakiem paniki?

  1. Bądź spokojny: Zachowaj spokój, gdy widzisz, że ktoś ma atak paniki. Twój spokój może pomóc w uspokojeniu tej osoby.
  2. Wygodna i stabilna pozycja: Pomóż osobie potrzebującej przyjąć możliwie jak najbardziej wygodną i stabilną pozycję. Warto jednak pamiętać o delikatności i uprzedzeniu osoby doświadczającej epizodu paniki, że zamierzasz ją dotknąć.
  3. Pozostań przy niej: Nie zostawiaj osoby samej w trakcie ataku. Przytrzymaj jej rękę i daj jej znać, że jesteś obok.
  4. Zapewnij bezpieczeństwo: Upewnij się, że osoba jest w bezpiecznym miejscu i nie narażona na niebezpieczeństwo.
  5. Pomóż w kontroli oddechu: Skup się na pomaganiu osobie w spokojnym oddychaniu. Możesz prosić ją, aby skupiła się na głębokim wdechu i powolnym wydechu.
  6. Podaj wodę: Woda może pomóc w nawilżeniu gardła, szczególnie jeśli osoba ma uczucie suchości w ustach.
  7. Ogranicz bodźce zewnętrzne: Jeśli to możliwe, zmniejsz bodźce zewnętrzne, takie jak jasne światło lub hałas. To pomoże w stworzeniu bardziej spokojnego otoczenia.
  8. Odwrócenie uwagi: Wskazane jest również odwrócenie uwagi osoby w trakcie ataku od jej doświadczeń, na przykład, przez zadawanie pytań, które nie są związane z samym atakiem.

Atak paniki to zaburzenie lękowe, które może znacząco wpłynąć na jakość życia. Jednak z pomocą odpowiednich terapii i wsparcia można nauczyć się radzić sobie z tym problemem.

Jeśli cierpisz na ataki paniki, nie wahaj się skonsultować się z lekarzem lub terapeutą, którzy pomogą znaleźć odpowiednie rozwiązanie.